افعال دو کلمه ای (Phrasal Verbs) در انگلیسی – یادگیری از پایه با مثال

فعل دو کلمه ای، فعل دو بخشی، فعل عبارتی، فعل دو قسمتی، فعل مرکب، فعل ترکیبی، فعل پیشوندی یا Phrasal Verbs (Prepositional Verbs) به فعلی در انگلیسی می گویند که دارای دو بخش است. افعال دو بخشی برای بسیاری از زبان آموزان دشواری های زیادی ایجاد می کنند و یکی از سختی های یادگیری زبان انگلیسی، یاد گرفتن این فعلهای مرکب است.

مشکل حتی در بین نویسندگان و آموزگاران زبان انگلیسی نیز رخ می دهد، یعنی در اولین مرحله که تعریف این افعال است. برخی افراد اسامی مختلفی برای این افعال به کار می برند. همچنین برخی افعال عبارتی Phrasal Verbs را با افعال دارای حرف اضافه Prepositional Verbs متفاوت می دانند و هر دو اینها را زیر مجموعه افعال چند کلمه ای یا Multi-word Verbs می دانند. برخی افعال دارای حرف اضافه را زیر مجموعه ای از فعل های عبارتی می دانند.

با این حال، هر نوع دسته بندی یا نام گذاری داشته باشید مهم نیست. در مفهوم کلی ما افعالی که چند بخش دارند را مورد بررسی قرار میدهیم. لطفا ادامه متن را بخوانید تا به طور کامل این موضوع را برای شما توضیح می دهیم.

افعال دو کلمه ای¹

بیایید در ابتدا دو جمله زیر را در نظر بگیریم :

1. He looked up the stairwell in the old house.
2. He looked up ‘stairwell’ in the dictionary.

در مثال اول، look به معنی نگاه کردن در جهت است و up به عنوان حرف اضافه، ایده نگاه به سمت بالا را میرساند.(او به راه پله خانه قدیمی [از پایین به سمت بالای راه پله] نگاه کرد.) هر دو این کلمات معنی جداگانه خود را دارند.

• If you look carefully, you can just see the old house
• She pushed the pram up the hill.

در جمله اول look به همان معنی نگاه کردن است و درج جمله دوم (او کالسکه را به بالای تپه هل داد) کلمه up به همان شکلی که در جمله اول دیدیم استفاده شده است، یعنی چیزی به سمت بالا.

اما در مثال دوم (او کلمه stairwell را در دیکشنری جستجو کرد)، look و up یک فعل و معنی جدید می سازند به معنی گشتن به دنبال اطلاعات. این معنی را با دانستن معنی دو کلمه Look و up نمی توانید حدس بزنید. نکته مهم اینجاست که در مثال دوم میتوانید حرف اضافی up را جابجا کنید اما در مثال اول نه.

1. He looked the stairwell up in the old house. ❌
2. He looked ‘stairwell’ up in the dictionary. ✔️

اینجا ترکیب look up را می توان یک فعل چند کلمه ای (یا فعل عبارتی یا هر نامی که روی آن میگذارید) دانست. یعنی ترکیب هر دوی آنها یک فعل را تشکیل می دهند.

انواع افعال چند کلمه ای

افعال همراه با حروف اضافه

4. Emma went into the room. (from, past, through, etc)
   اما به داخل اتاق رفت
5. The cat got over the hedge (under, through, etc)
   گربه از روی پرچین عبور کرد

در هر دوی این دو مثالها، کلمه های بولد شده، حروف اضافه هستند. این حروف می توانند با حروف داخل پرانتز جایگزین شوند، در این حالتها معنی جمله تغییر می کند. اما معنی فعل اصلی (فعل متعدی Intransitive verb) تغییری نمی کند. همینطور در مثالهای زیر.

6. The cat sat on the mat.
7. I am in Prague.

بسیاری از این ترکیبهای فعل و حروف اضافه (Verb + Preposition) می توانند با یک فعل هم معنی و بدون حرف اضافه جایگزین شوند. (مثلا enter به جای go into) و البته موضوع بحث ما نیست.

برای افعال دارای حروف اضافه سه الگو (که الگوی سوم خیلی استفاده نمی شود) قابل تصور است :

1. verb + preposition + noun object : The cat sat on the mat.
2. verb + preposition + single pronoun object : The cat sat on it.
3. verb + preposition + pronoun object coordinated with a noun or another pronoun : The cat sat on it and the table.

اما دو الگوی زیر قابل استفاده نیستند :

4. verb + noun object + preposition : The cat sat the mat on. ❌
5. verb + pronoun object + preposition : The cat sat it on. ❌

افعال با حروف اضافه Prepositional Verbs

این مثالها را در نظر بگیرید :

8. The manager went into the matter thoroughly.
   مدیر به طور کامل به موضوع پرداخت.
9. She can’t get over her shyness.
   او نمی تواند بر کمرویی خود غلبه کند.

در اینجا جفت حروفی که زیر آنها خط افتاده است، در واقع معنایی فراتر از فعل اصلی و حرف اضافه دارند. هر چند می توان معنای جدید آنها را به نوعی بسطی استعاری از معنای اصلی آنها در نظر گرفت. ( مثلا در فارسی می گوییم او به موضوع وارد شد، در واقع اینجا went into به نوعی استعاری از ورود مدیر به یک موضوع است)

دفت کنید که این نوع ترکیب ها در واقع افعال چند بخشی هستند. بعضی افراد به این افعال، افعال عبارتی جدانشدنی می گویند. از این جهت که فعل و حرف اضافه در آنها نمی توانند از هم جدا شوند و باید کنار هم مورد استفاده قرار گیرند. همینطور که در جملات زیر نمی توان آنها را جدا کرد.

8. The manager went the matter into thoroughly. ❌
   مدیر به طور کامل به موضوع پرداخت.
9. She can’t get her shyness over. ❌
   او نمی تواند بر کمرویی خود غلبه کند.

از آنجایی که این افعال از نظر کاربرد با افعال عبارتی تفاوت دارند و چون شبیه به افعالی که با حرف اضافه می آیند، به کار می روند، ما آنها را افعال حروف اضافه‌ای (prepositional verbs) می نامیم.

سایر افعال، تعداد معدودی حروف اضافه به آنها اضافه می شود. بعضی از نویسندگان برخی افعال دارای حروف اضافه مانند look at, look for, cope with را به عنوان افعال حروف اضافه ای در نظر می گیرند، ولی بهتر است آنها را افعال ساده ای بگیریم که معمولا با تعدادی حروف اضافه بیشتر به کار می روند. هر چند عنوان گرامری آن خیلی مهم نیست.

از نظر گرامری هر دوی این حالات (افعال با حروف اضافه و افعال حروف اضافه ای) شبیه به هم هستند. این حالات قابل تصور هستند (دو حالت اول پراستفاده و حالت سوم کم استفاده تر است.)

1. verb + preposition + noun object : The manager went into the matter thoroughly.
2. verb + preposition + single pronoun object : The went into it thoroughly.
3. verb + preposition + pronoun object coordinated with a noun or another pronoun : The manager went into it and other matters thoroughly.

اشکال زیر نیز به طور کامل اشتباه هستند و استفاده نمی شوند.

4. verb + noun object + preposition : The manager went the matter into thoroughly. ❌
5. verb + pronoun object + preposition : The manager went it into thoroughly ❌

افعال عبارتی Phrasal verbs

حالا این جمله را در نظر بگیرید.

10. The terrorists blew up the police headquarters.
    تروریست ها مرکز پلیس را منفجر کردند.

در اینجا هم، ترکیب جفت کلمه های blow و up معنی متفاوتی نسبت به هر کدام از آنها ایجاد می کند. Blow up به معنی منفجر کردن است در حالی که blow به معنی فوت کردن (هوا) و Up به معنی بالاست. در اینجا کلمه up به عنوان حرف اضافه استفاده نشده است، اما به صورت یک قید adverb به کار رفته است، یا به قول بعضی نویسنده ها، به صورت پارتیکل (قید کوچک = Particle). ما تعریف افعال عبارتی را تشکیل فعل + قید/پارتیکل محسوب می کنیم. بعضی افراد آنها را افعال عبارتی جداشدنی separable phrasal verbs می نامند. جداشدنی چون می توان به این صورت آنها را جدا کرد :

10. The terrorists blew the police headquarters up.

برخی موارد زیر را هم جزو افعال عبارتی می دانند :

11. He put down his book = He put his book down.
12. You can throw away that old radio = You can throw that radio away.

در واقع در اینجا فعل و قیدها (یا پارتیکل ها) در همان معنی خودشان به کار رفته اند و خیلی نکته ای در آن وجود ندارد که آنها را افعال عبارتی بنامیم. بار دیگر تاکید می کنیم که این مسئله که آنها را بنامیم خیلی مهم نیست. مهم این است که گرامر و نحوه استفاده آنها را بدانیم.

چه افعال عبارتی (Phrasal verbs) و چه افعالی که بعد از آنها پارتیکل می آید، به صورت متعدی (transitively) استفاده می شوند، یعنی همراه با یک مفعول مستقیم. این چهار الگو برای آنها استفاده می شود و یک الگو نیز استفاده نمی شود و اشتباه است :

1. verb + particle + noun object :
   10. The terrorists blew up the police headquarters.
   11. He put down his book.
2. verb + noun object + particle :
   10. The terrorists blew the police headquarters up.
   11. He put his book down.
3. verb + pronoun object + particle :
   10. The terrorist blew it up.
   11. He put it and his glasses down.
4. verb + particle + pronoun object coordinated with a noun or another pronoun:
   10. The terrorists blew up it and the nearby mill.
   11. He put it and his glasses down.
5. verb+particle+single pronoun object:
   • The terrorists blew up it. ❌
   • He put down it. ❌

در جدول زیر یک مقایسه بین افعال با حروف اضافه و افعال با پارتیکل و نیز بین افعال حروف اضافه ای و افعال عبارتی خواهیم داشت :

نکته ای که نشان می دهد باید همیشه محتوی (context) را در نظر گرفت می توانید در مثالهای 10، با فعل blow up ببینید. در مثال (The terrorists blew up it) این فعل به صورت متعدی و یک فعل عبارتی استفاده شده است و به معنای انفجار است. در این حالت blew up it اشتباه است. با این حال می توان این فعل را به صورت یک فعل ساده لازم (intransitive) همراه با حرف اضافه up در نظر گرفت. تصور کنید یک نوازنده فلوت یا نی، می خواهد باز بودن فلوت خود را تست کند. او لبانش را روی فلوت میگذارد و فوت می کند.

13. He blew up the pipe.

اینجا ما یک فعل ساده blow به معنی فوت کردن داریم همراه با یک حرف اضافی up که میتواند با حرفهای اضافی مشابه (مانند down) جابجا شود. در اینجا می توانید بگویید :

13. He blew up it.

در اینجا دیگر این الگو اشتباه نیست چون به صورت فعل لازم یا غیرمتعدی استفاده شده است. خود blow up را نیز می توان به صورت فعل لازم استفاده کرد. (بعدا به آن می پردازیم)

افعال لازم (ناگذرا) به همراه یک پارتیکل/قید

فعل لازم، فعل متعدی، فعل ناگذرا، فعل غیرگذرا یا Intransitive verb به فعلی می گویند که برعکس فعل متعدی یا گذرا (Transitive)، دارای یک مفعول نیست.

این مثالها را در نظر بگیرید :

14. as I opened the door, Mike walked past. (away, by, in. past, over, up, etc)
15. Margaret looked away, (down, round, up, etc)

در هر دوی این مثالها کلمه های بولد شده یک پارتیکل هستند و می توانند با پارتیکهای داخل پرانتز جایگزین شوند، و معنی جمله را تغییر دهند. معنی فعل که زیر آن خط کشیده شده، با تغییر حرف اضافه تغییر نمی کند. اینجا ما با فعل چند کلمه ای سر و کار نداریم، اما برخی نویسنده ها این افعال را به عنوان فعل عبارتی می شناسند:

• bend over
• come round
• fall over
• get up/ away
• go away
• lie down
• look up/down/round
• sit down/up
• stand up
• wake up

در اینجا سه الگو داریم :

1. verb + particle :
   14. As I opened the door, Mike walked past.
2. verb + adverb of manner + particle :
   14. As I opened the door, Mike walked quickly past.
3. verb + particle + adverb of manner :
   14. As I opened the door, Mike walked past quickly.

افعال عبارتی غیرگذرا Intransitive phrasal verbs

اکنون این جمله را در نظر بگیرید :

16. We fell out over the incident.

اینجا جفت کلمات خط کشیده معنی متفاوتی نسبت به کلمات اصلی دارد (به معنی اختلاف داشتن). در اینجا ما از عنوان افعال عبارتی ناگذرا (intransitive) phrasal verb برای چنین ترکیبهایی استفاده می کنیم.

دقت کنید بسیاری از فعل های عبارتی می توانند به هر دو صورت گذرا و ناگذرا استفاده شوند.

10. The terrorists blew up the police headquarters.

17. A passer-by was killed when the car blew up.

افعال عبارتی ناگذرا را با دو الگو می توان به کار برد :

1. verb + particle :
   18. The plane took off.
2. verb + particle + adverb of manner :
   18. The plane took off slowly.
3. Verb + adverb of manner+ particle :
   18. The plane took slowly off. ❌

در اینجا مقایسه ای بین افعال ناگذرا همراه با پارتیکل و افعال عبارتی ناگذرا خواهیم داشت :

افعال عبارتی-حروف اضافه‌ای Phrasal-prepositional verbs

این سری از افعال، تشکیل شده از یک فعل عبارتی به همراه یک حرف اضافه (preposition) هستند.

19. He caught up with his brothers in Brno
    او به برادرانش در برنو رسید.

اسم و ضمایر مفعولی باید بعد از هر سه قسمت افعال عبارتی-حروف اضافه ای بیاید، بنابراین، این الگوها درست هستند :

• He caught up with Jim (and us)
• He caught up with him.

و این الگوها اشتباه هستند و استفاده نمی شوند :

• He caught Jim (and us) up with. ❌
• He caught up Jim(and us) with. ❌
• He caught up Jim and us with. ❌
• He caught Jim and us up with. ❌
• He caught him up with. ❌
• He caught up him with. ❌

اگر شما ایده اولیه نحوه کاربرد افعال عبارتی را یاد بگیرید، می توانید افعال عبارتی-حروف اضافه ای را نیز بدون سختی یاد بگیرید.

یکی از اشتباهات رایج زبان آموزان این است که گاهی متوجه نمی شوند که to می تواند به عنوان یک حرف اضافه برای افعال عبارتی به کار رود. به عنوان مثال در فعل look forward to ، be/get used to, be/get accustomed to کلمه to به عنوان یک حرف اضافه برای فعل عبارتی است. بنابراین این اشتباه زیاد دیده می شود.

20. I look forward to see you. ❌
    من مشتاقانه منتظر دیدار شما هستم.

اینجا باید توجه کنید که ما با حالت مصدر با to فعل سر و کار نداریم. در واقع اینجا to یک حرف اضافه برای فعل عبارتی-حرف اضافه ای (phrasal-prepositional verb) در look forward to است. بنابر این بعد از to باید یک اسم (مثلا your visit) یا شکل فعل-اسم (که قبلا gerund نامیده می شد) که verb + ing است، بیاید.

20. I look forward to seeing you.

مشکل دیگر این است که تمام جملاتی که شامل یک فعل و دو حرف اضافه یا پارتیکل هستند، الزاما افعال phrasal-prepositional نیستند. برخی از آنها حروف اضافه چند کلمه ای هستند. (یعنی خود حرف اضافه از چند کلمه تشکیل شده است) که پایینتر در مورد آن توضیح خواهیم داد.

سایر حالات و افعال

تا اینجا بیشتر موارد مربوط به افعال چند بخشی را پوشش داده ایم. در این بخش برخی از مواردی یا مشکلاتی که ممکن است پیش بیاید را بررسی می کنیم که معمولا برای زبان آموزان سطح بالاتر پیش میاید.

حروف اضافه چند کلمه ای

21. John sat next to his sister.

اینجا هیچ فعل چند بخشی وجود ندارد. Sat یک فعل ساده است و next to یک حرف اضافه است که از دو کلمه تشکیل شده است. (به معنی کنار، در کنار، پیش)

برخی از مهمترین حروف اضافه چند بخشی اینها هستند :

• ahead of
• all over
• apart from
• away from
• close by
• close to
• In back of
• in between
• In front of
• inside of
• near to
• next to
• on top of
• out of
• outside of
• prior to up against
• up to

پارتیکل و حروف اضافه ای که با هم می آیند

22. I hung the picture up in my room.
23. Andrea looked up from her book.

این افعال، فعل عبارتی-حروف اضافه ای نیستند. در واقع اینجا یک فعل با قید/پارتیکل داریم، hang up (فعل گذرا) و look up (فعل ناگذرا)، به همراه یک حرف اضافه + اسم هستند. البته برخی hang up و look up را فعل عبارتی می دانند که از نظر گرامری تغییری ایجاد نمی کند.

یک الگوی غیر متعارف

24. I shut George up when he began moaning about the conditions.

برخی از افعال عبارتی به صورت عادی در حالت verb + particle + noun object استفاده نمی شوند، مگر اینکه مفعول شامل چند کلمه باشد. در پایین عبارت اول استفاده می شود اما عبارت دوم عملا استفاده نمی شود.

24. I shut up the representatives from the union.

24. ? I shut up George.

بسیاری از این فعل ها در حالت عادی یک مفعول انسانی را می پذیرند. برخی دیگر از این فعل ها اینها هستند :

• answer back
• brush off
• callb ack
• catch out
• hear out
• invite in/out/over
• play along
• push around
• stand up
• tell apart

چند الگو

بعضی فعل ها می توانند در چند الگو به کار روند، و حتی در چند معنی. قبلا blow up را مثال زده بودیم.

10. The terrorists blew the police headquarters up.

در اینجا فعل blow up به معنی منفجر کردن است و به صورت متعدی (با مفعول) استفاده شده، و با چهار الگوی گفته شده قابل استفاده است. این فعل، با همان معنای منفجر کردن، اما به صورت فعل ناگذرا یا لازم، می تواند استفاده شود :

17. A passer-by was killed when the car blew up.

با الگوی فعل ناگذرا به همراه یک حرف اضافه، این دو کلمه می توانند معنای ظاهری (فوت کردن به سمت بالا) داشته باشند :

13. He blew up the pipe.

این دو کلمه می توانند معنی های دیگری نیز داشته باشند. :

• منفجر کردن
• شروع ناگهانی و با اعمال زور
• پر کردن چیزی از گاز (مانند بادکنک باد کردن)
• بزرگ کردن یک عکس
• چیزی را مهمتر، بهتر، بدترو … از چیزی که هست کردن
• عصبانی شدن از کسی

افعال عبارتی مانند سایر کلمات در انگیسی می توانند معنی های متفاوتی داشته باشند. در عین حال می توانند در حالتهای مختلف گرامری نیز باشند بنابراین دقت کنید اگر مثلا گفته شود blow up یک فعل عبارتی جداشدنی است، باید بسیار دقت کنید چون ممکن است در جاهایی اینطور نباشد.

1. Phrasal Verbs ↩︎

نمایش برچسب‌ها

phrasal verbs یعنی چه, افعال phrasal verb, افعال ترکیبی انگلیسی, افعال دو بخشی در انگلیسی, افعال دو کلمه ای جدا شدنی, افعال دو کلمه ای در انگلیسی, افعال عبارتی در انگلیسی, افعال مرکب انگلیسی